ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
ΟΡΙΣΜΟΣ
Είναι η διαίρεση των ατόμων, των φυλών, των λαών σε ανώτερους και κατώτερους και η μεροληπτική αντιμετώπιση των τελευταίων.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
Προέρχεται από την ιταλική λέξη "razza" που σημαίνει το σύνολο των ανθρώπων που ανήκουν στην ίδια φυλή ή έχουν την ίδια καταγωγή.
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
α. ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ: είναι η διάκριση των φυλών με βάση κάποια εξωτερικά γνωρίσματα (το χρώμα, την εθνική καταγωγή ).
Χαρακτηριστικά παραδείγματα
Παγκοσμίως
α. Οι μαύροι είναι κατώτεροι από τους λευκούς.
β. Οι Εβραίοι είναι κατώτεροι από την Άρια φυλή (Χίτλερ - γενοκτονία Εβραίων ).
Ελλάδα
α. Οι Αλβανοί, οι Πολωνοί ... είναι κατώτερης στάθμης άνθρωποι.
β. Οι τσιγγάνοι θέλουν μόνο να κλέψουν και να κοροϊδέψουν.
β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ: είναι η θεωρία σύμφωνα με την οποία κάποια άτομα ή κοινωνικές ομάδες ε'ιναι ανώτερες από κάποιες άλλες λόγω της καταγωγής, του φύλου, της επαγγελματικής και οικονομικής τους κατάστασης, των πνευματικών τους ή άλλων ικανοτήτων.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα
α. Όσοι είναι βιοπαλαιστές και γενικότερα εξασκούν χειρωνακτικά επαγγέλματα που δεν χρειάζονται ιδιαίτερη εξειδίκευση ( οδοκαθαριστές, ανειδίκευτοι βιομηχανικοί εργάτες, οικοδόμοι ) υποτιμώνται ιδιαίτερα.
β. Οι φτωχοί δεν διακρίνονται για την ποιότητα τους ως άνθρωποι και η συναναστροφή μαζί τους δεν ενδείκνυται ως η καλύτερη συντροφιά.
γ. Οι αμόρφωτοι δεν δικαιούνται να εκφέρουν πάντα τη γνώμη τους μια και δεν μπορούν να γνωρίζουν τα θέματα που θα κληθούν να συζητήσουν.
δ. Οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες είναι ¨πολίτες β΄κατηγορίας " και όταν δεν χλευάζονται αποτελούν αντικείμενα οίκτου.
ε. Οι φορείς του AIDS αντιμετωπίζονται με ελάχιστη ανθρωπιά.
στ. Οι γυναίκες πολλές φορές θεωρούνται κατώτερες από τους άντρες όχι για κάποιο συγκεκριμένο λόγο, αλλά επειδή " έτσι πρέπει να είναι ".
ΑΙΤΙΑ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
Ψυχολογικά αίτια: τάση του ανθρώπου και κάθε λαού για διάκριση. Αυτό τους οδηγεί στο να υποτιμούν συνανθρώπους ή άλλους λαούς, ιδίως όταν δεν μπορούν να τους ξεπεράσουν λόγω φόβου και ανασφάλειας.
Κοινωνικο - οικονομικά αίτια: η προσπάθεια των λαών για οικονομική διείσδυση και εκμετάλλευση. Έτσι, με βάση τη τεχνολογία και την επιστήμη προσπαθούν να αποδείξουν την ανωτερότητά τους.
Εθνικιστικά αίτια: η επένδυση στο " ένδοξο παρελθόν ¨και στην παράδοση κάνει κάποιους λαούς με πρόσφατη ή και παλιά παράδοση να αναπτύσσουν ρατσιστική τάση απέναντι σε άλλους. Παράδειγμα αποτελούμε και εμείς οι Έλληνες, αλλά κυρίως οι Άγγλοι, Γάλλοι και οι Αμερικάνοι που στηρίζονται στη σύγχρονη τεχνολογική παράδοση.
Θρησκευτικά αίτια: ο θρησκευτικός προσηλυτισμός και οι θρησκευτικές προλήψεις δημιουργούν φανατισμό και συχνά πολέμους ανάμεσα σε λαούς.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΡΑΤΣΙΣΤΩΝ
Οι ρατσιστές
α. Γίνονται μισάνθρωποι, χάνουν την ουσία τους ως ανθρώπινα όντα, αποκόβονται από τα συναισθήματα εκείνα που δίνουν νόημα στη ζωή του ανθρώπου (αγάπη, κατανόηση, αλληλοσεβασμός ).
β. Φανατίζονται και γίνονται μισαλλόδοξοι.
γ. Αλλοτριώνονται κι από τον ίδιο τους τον εαυτό.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΡΑΤΣΙΣΤΩΝ
Ο ρατσισμός
α. Περιθωριοποεί άτομα και ομάδες, τα αποκόβει από το κοινωνικό σύνολο, πολλές φορές τα αναγκάζει να ζουν σε κάποιο ¨γκέτο¨ μακριά από τους υπόλοιπους ¨καθώς πρέπει¨ πολίτες.
β. Προκαλεί αισθήματα έντονης απογοήτευσης, πικρίας και μελαγχολίας, διαψεύδει όνειρα και προσδοκίες.
γ. Αναγκάζει τα θύματά του να καταφύγουν στην κλεψιά και τη βία, προκειμένου να εξασφαλίσουν αυτά που τους είναι αναγκαία να ζήσουν.
Γενικότερα θα λέγαμε ότι ο ρατσισμός
α. Καταπατά τα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα.
β. Εξευτελίζει κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
γ. Διαιωνίζει τα μίση.
δ. Προετοιμάζει εμφύλιες διαμάχες και πολέμους.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
α. Η βιολογία έχει αποδείξει τη βιολογική ομοιότητα όλων των ανθρώπων.
β. Τα διαφορετικά εξωτερικά και σωματικά χαρακτηριστικά οφείλονται στις φυσικές συνθήκες, στο κλίμα και όχι σε αντικειμενικές ανισότητες.
γ. Οι πολιτιστικές επιδόσεις των διαφόρων λαών δεν είναι ισότιμες. Αυτό οφείλεται σε ιστορικές και όχι βιολογικές διαφορές.
δ. Ο ρατσισμός συντελεί στη φανατικοποίηση, στη βία. Ακόμη μπορεί να δικαιολογεί και πολέμους. Άρα είναι απαράδεκτη ιδεολογία.
ε. Ο ρατσισμός υποκινείται από οικονομικά συμφέροντα και τίθεται στην υπηρεσία τους. Είναι αντίθετος με το συμφέρον του ανθρώπινου γένους.
στ. Σύμφωνα με την ¨Διακήρυξη των δικαιωμάτων¨ του ανθρώπου, που σήμερα είναι σεβαστή από τα πολιτισμένα κράτη, όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και έχουν ισότιμα δικαιώματα. Αυτή η αρχή έχει θεσμοθετηθεί και στα Συντάγματα όλων των δημοκρατικών λαών.
ζ. Το χριστιανικό κήρυγμα επιβεβαίωσε την ισότητα όλων των ανθρώπων, που απορρέει από το γεγονός ότι όλοι είναι δημιουργήματα του ίδιου δημιουργού.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
α. Ανθρωπιστική παιδεία που θα βοηθήσει τον άνθρωπο να βλέπει τους συνανθρώπους ως ομοίους και όχι ως πλάσματα ¨ενός κατώτερου Θεού¨, να επανατοποθετήσει τις αξίες και τα ιδανικά στη ζωή του, να γεμίσει με συναισθήματα αγάπης και κατανόησης για το συνάνθρωπό του.
β. Η πολιτεία να φροντίσει να έχει δικαιότερη κοινωνική πολιτική απέναντι στις περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες και να προσπαθεί να εντάξει τις τελευταίες στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο δίνοντας τους μόρφωση, απασχόληση και εξομοιώνοντας τους και συνταγματικά με τους ¨πολίτες α΄κατηγορίας ¨.
